آغوز
آغوز اولین شیر مادر است که پس از زایمان توسط غدد پستانی ترشح می شود. این ماده مغذی غنی از آنتی بادی ها و آنتی اکسیدان ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودک است. ظرف دو تا چهار روز پس از تولد نوزاد به شیر مادر تغییر می کند. این شیر غلیظ تر و زردتر از شیر مادر است.
آغوز چیست؟
آغوز منبع مهمی از مواد مغذی است که به رشد نوزادان کمک می کند و با بیماری ها مبارزه می کند و همچنین می تواند در سایر مراحل زندگی (معمولاً به عنوان مکمل) مصرف شود. اگرچه همه پستانداران آغوز تولید می کنند، مکمل ها معمولاً از آغوز گاو تهیه می شوند. آغوز گاو شبیه آغوز انسان است و سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، چربی ها، کربوهیدرات ها، پروتئین های مبارزه کننده با بیماری ها، هورمون های رشد و آنزیم های گوارشی است.
آغوز سرشار از اجزای ایمونولوژیک مانند IgA ترشحی، لاکتوفرین، لکوسیت ها و فاکتورهای رشد مانند فاکتور رشد اپیدرمی است. همچنین حاوی غلظت نسبتاً کمی لاکتوز است. سطح سدیم، کلرید و منیزیم بالایی دارد و سطح پتاسیم و کلسیم در آغوز کمتر از شیر عادی مادر است.
مواد مغذی
آغوز سرشار از مواد مغذی است که از کودک محافظت و تغذیه می کند. این مواد مغذی عبارتند از:
- لاکتوفرین (پروتئینی که به جلوگیری از عفونت کمک می کند)
- ایمونوگلوبولین A (آنتی بادی)
- لکوسیت ها (گلبول های سفید خون)
- فاکتور رشد اپیدرمی (پروتئینی که رشد سلولی را تحریک می کند)
آغوز رنگ خود را از کاروتنوئیدها و ویتامین A می گیرد. ویتامین A نقش حیاتی در بینایی، پوست و سیستم ایمنی کودک دارد. آغوز سرشار از منیزیم است که از قلب و استخوان های کودک حمایت می کند. همچنین حاوی مس و روی است که باعث تقویت سیستم ایمنی می شود.
مزایای سلامتی آغوز
آغوز بسیار غلیظ، پر از پروتئین و مواد مغذی متراکم است. همچنین کم چرب، آسان هضم و پر از اجزایی است که رشد کودک را به بهترین شکل ممکن تحریک می کند و نقش مهمی در ساخت سیستم ایمنی دارد. غلیظ تر و زردتر از شیر بالغ به نظر می رسد. ترکیب آن نیز متفاوت است زیرا برای نیازهای خاص کودک طراحی شده است.
مبارزه با عفونت
تا دو سوم سلول‌های آغوز، گلبول‌های سفید خون هستند که از عفونت‌ها محافظت می‌کنند و به کودک کمک می‌کنند به طور مستقل با عفونت‌ها مبارزه کند. گلبول های سفید خون در آغوز آنتی بادی هایی تولید می کنند که می توانند باکتری ها یا ویروس ها را از بین ببرند. این آنتی بادی ها به ویژه در برابر ناراحتی های معده و اسهال موثر هستند.
عملکرد بهتر روده
این شیر سرشار از آنتی بادی های حیاتی به نام sIgA است که از کودک در برابر بیماری محافظت می کند. sIgAs در روده و پوشش دستگاه تنفسی کودک متمرکز شده و از کودک در برابر بیماری هایی که مادر قبلا تجربه کرده است محافظت می کند. همچنین سرشار از سایر اجزای ایمنی و فاکتورهای رشد است که باعث تحریک رشد غشاهای مخاطی محافظ در روده کودک می شود.
پیشگیری از زردی
علاوه بر محافظت در برابر ناراحتی های شکمی ، شیر به عنوان یک ملین عمل می کند و باعث دفع مکرر کودک می شود. این مسئله به روده کودک کمک می کند تا از هر چیزی که در دوران بارداری بلعیده شده است به شکل مکونیوم _(مدفوع تیره و چسبنده) خالی شود. اجابت مزاج مکرر نیز خطر زردی نوزاد را کاهش می دهد. نوزاد با سطوح بالایی از گلبول های قرمز به دنیا می آید. هنگامی که این سلول ها تجزیه می شوند، کبد به پردازش آنها کمک می کند و یک محصول جانبی به نام بیلی روبین ایجاد می کند. اگر کبد کودک برای پردازش بیلی روبین به اندازه کافی رشد نکرده باشد، در سیستم او تجمع می یابد و باعث زردی می شود.
ویتامین ها و مواد معدنی
کاروتنوئیدها و ویتامین A موجود در شیر مادر، آنهایی هستند که شیر را زرد می کنند. ویتامین A برای بینایی کودک و حفظ سلامت پوست و سیستم ایمنی بدن او مهم است. نوزادان معمولاً با سطوح پایین ویتامین A متولد می شوند، بنابراین آغوز کمبود آن را جبران می کند. شیر اولیه سرشار از مواد معدنی مانند منیزیم است که از قلب و استخوان های کودک حمایت می کند. مس و روی به تقویت سیستم ایمنی بدن او کمک می کند. روی همچنین به رشد مغز کمک می کند. برای حمایت از رشد سریع مغز نوزاد، آغوز تقریباً چهار برابر نسبت به شیر عادی روی دارد.
تفاوت بین آغوز و شیر مادر چیست؟
همان طور که گفته شد آغوز اولین شیر غنی از مواد مغذی است که در دوران بارداری توسط سینه ها تولید می شود. چند روز پس از تولد نوزاد به شیر مادر منتقل می شود. با این حال، مقدار کمی آغوز برای چند هفته در شیر مادر باقی می ماند. تفاوت بین آغوز و شیر مادر عبارتند از:
- آغوز چهار برابر بیشتر روی دارد
- آغوز دو برابر پروتئین دارد
- آغوز ضخیم تر و زردتر است
- آغوز چربی و قند کمتری دارد، بنابراین هضم آن آسان تر است
نکاتی برای شیردهی بهتر
چند روز اول شیردهی می تواند برای بسیاری از تازه مادران چالش برانگیز باشد. نکات زیر می تواند فرآیند شیردهی را آسان تر کند:
- در آغوش گرفتن نوزاد پس از زایمان، احساس صمیمیت و پاسخ هورمونی قوی همراه با موفقیت در شیردهی ایجاد می کند.
- چند روز اول پس از تولد بهترین فرصت را برای مادر و نوزاد فراهم می کند تا شیردهی را بیاموزند. سینه های مادر چند روز پس از زایمان هنوز نرم هستند. با تغییر شیر مادر از آغوز به شیر بالغ، سینه ها پر و سفت می شوند.
- تغذیه با شیر مادر مهارتی است که هم مادر و هم نوزاد آن را یاد می گیرند و برای برخی از مادران دشوارتر از سایرین است. فرآیند شیردهی مانند هر مرحله دیگری، نیاز به زمان و صبر دارد.
- در ابتدای شیردهی، نوزاد 7 تا 12 بار در 24 ساعت با شیر مادر تغذیه می شود. تغذیه مکرر و موثر به مادر کمک می کند تا شیر کافی برای نوزادش تولید کند.
- در حالی که تنها 1 تا 2 اونس آغوز در روز تولید می شود، اطمینان داشته باشید که کودک شما در چند روز اول به اندازه کافی شیر مادر دریافت می کند و نیازی به شیر خشک نیست.
نشانه های دریافت کافی شیرمادر
در حالی که این یک نگرانی بسیار رایج برای بسیاری از والدینی است که به تازگی دچار فرزند شده اند، به ندرت پیش می آید که مادری نتواند شیر کافی برای نوزادش تولید کند. اگر کودک به درستی با سینه چفت شود و هر دو تا سه ساعت یک بار با شیر مادر تغذیه شود، بدن مادر به اندازه کافی شیر تولید کند. برای اطمینان، می توانید مراقب علائمی باشید که نشان می دهد کودک شیر کافی دریافت می کند. این علائم شامل :
- افزایش وزن به طور پیوسته
- استفاده از 6 تا 8 پوشک در روز
- داشتن حرکات منظم روده
کلام پایانی
شیر اولیه شیری است که سینه ها در دوران بارداری تولید می کنند. اکثر مادران حتی نمی دانند که این شیر در سینه آنها وجود دارد مگر اینکه در اواخر بارداری از سینه آنها نشت کند. بدن مادر از ماه سوم یا چهارم بارداری شروع به ساخت آغوز می کند. این مایع غلیظ، تقریباً زرد و شفاف حاوی آنتی بادی هایی است که به محافظت از نوزادان در برابر عفونت کمک می کند.
منابع نوشته
https://www.verywellfamily.com/breastfeeding-basics-431679
https://www.verywellfamily.com/colostrum-the-first-breast-milk-431990
https://www.mamanatural.com/colostrum/
عاشق نوشتن درباره تغذیه