سرطان آندومتر

سرطان آندومتر سرطانی است که از رحم شروع می شود. رحم یک اندام توخالی گلابی شکل است که رشد جنین در آن اتفاق می افتد. سرطان آندومتر زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیرطبیعی در رحم  به صورت غیرقابل کنترل رشد می‌کنند. این سرطان از لایه سلول هایی که پوشش داخلی رحم را تشکیل می دهند شروع می شود و گاهی اوقات سرطان رحم نامیده می شوند. 

سرطان رحم اغلب زود تشخیص داده می شود زیرا به طور مکرر باعث خونریزی غیر طبیعی از واژن می شود. اگر سرطان آندومتر به موقع تشخیص داده شود، برداشتن رحم معمولاً سرطان را درمان می کند.

سرطان آندومتر
سرطان آندومتر

انواع سرطان رحم

انواع سرطان عبارتند از:

  • آدنوکارسینوم اندومتریوئید

شایع ترین شکل سرطان رحم و آندومتر است. در غدد آندومتر تشکیل می شود و شدت آن متفاوت است.

  • کارسینوم سروزی پاپیلاری رحم

این نوع سرطان تهاجمی است و در عین حال، نسبت به سرطان رحم و آندومتر که در پوشش داخلی رحم ایجاد می شود، کمتر شایع است.

  • کارسینوم سلول شفاف رحم

شکل آن نادرتر است و کمتر از 5 درصد موارد را تشکیل می دهد.

  • کارسینوسارکوم رحم

این یکی دیگر از موارد نادر اما تهاجمی تر سرطان آندومتر است. کمتر از 5 درصد موارد را تشکیل می دهد.

  • سارکوم رحم

سارکوم رحم در دیواره عضلانی رحم که میومتر نیز نامیده می شود ایجاد می شود. کمتر از 10 درصد از سرطان های رحم سارکوم رحم هستند. سارکوم های رحمی اغلب تهاجمی تر از انواع دیگر سرطان های رحم هستند.

علائم

شایع ترین علامت سرطان آندومتر خونریزی غیر طبیعی واژینال است که شامل:

  • تغییرات در طول یا سنگینی دوره های قاعدگی
  • خونریزی واژینال یا لکه بینی بین دوره های قاعدگی
  • خونریزی واژن بعد از یائسگی

سایر علائم سرطان آندومتر عبارتند از:

  • ترشحات آبکی یا خونی از واژن
  • درد در ناحیه تحتانی شکم یا لگن
  • درد هنگام رابطه جنسی

خونریزی غیرطبیعی واژن اغلب به دلیل یائسگی یا سایر بیماری های غیر سرطانی ایجاد می شود. اما در برخی موارد نشانه سرطان رحم یا انواع دیگر سرطان زنان است.

علل ابتلا به سرطان آندومتر

دلایل دقیق سرطان رحم مشخص نیست. در حقیقت اتفاقاتی باعث تغییرات (جهش) در DNA سلول های داخل آندومتر رحم می شود. این جهش سلول های طبیعی و سالم را به سلول های غیر طبیعی تبدیل می کند. سلول های سالم با سرعت مشخصی رشد و تکثیر می شوند و در نهایت در زمان معینی می میرند. سلول های غیر طبیعی بدون کنترل رشد و تکثیر می کنند و در زمان مشخصی نمی میرند. سلول های کوچک شده غیر طبیعی یک توده را تشکیل می دهند. سلول های سرطانی به بافت های مجاور حمله می کنند و از تومور اولیه جدا می شوند و به سایر قسمت های بدن گسترش می یابند (متاستاز).

بیشتر بخوانید:  تاثیر بیماری دیابت بر عرق کردن های غیر عادی

عوامل خطر

برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می دهند.

تغییرات در تعادل هورمون های زنانه در بدن

تخمدان ها دو هورمون اصلی استروژن و پروژسترون را تولید می کنند. نوسانات تعادل این هورمون ها باعث ایجاد تغییراتی در اندومتر می شود. بیماری یا شرایطی که سطح استروژن را افزایش می دهد اما سطح پروژسترون را در بدن افزایش نمی دهد، می تواند خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد. به عنوان مثال الگوی تخمک گذاری نامنظم که در سندرم تخمدان پلی کیستیک، چاقی و دیابت رخ می دهد. مصرف هورمون های پس از یائسگی که حاوی استروژن هستند اما پروژسترون ندارند، خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش می دهد. یک نوع نادر تومور تخمدان که استروژن ترشح می کند نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.

سال های بیشتر قاعدگی

شروع قاعدگی در سنین پایین، قبل از 12 سالگی یا یائسگی دیررس، خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می دهد. هر چه چرخه قاعدگی طولانی تر باشد، آندومتر بیشتر در معرض استروژن قرار می گیرد.

عدم بارداری از علل ابتلا به سرطان آندومتر 

اگر زنی هرگز باردار نشده باشد، نسبت به فردی که حداقل یک بار باردار شده است بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان آندومتر است.

سن بالاتر

خطر ابتلا به این نوع سرطان با افزایش سن افزایش می یابد. سرطان آندومتر اغلب پس از یائسگی رخ می دهد.

چاقی

چاقی خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می دهد زیرا چربی اضافی بدن تعادل هورمونی بدن را تغییر می دهد.

چاقی از علل ابتلا به سرطان آندومتر
چاقی از علل ابتلا به سرطان آندومتر

هورمون درمانی برای سرطان سینه

مصرف داروی هورمونی تاموکسیفن برای سرطان سینه می تواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد. اما مزایای استفاده از این دارو در درمان سرطان بیشتر از مضرات آن است.

تشخیص سرطان آندومتر

آزمایش ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص سرطان رحم شامل موارد زیر است:

  • معاینه لگن

در حین معاینه لگن، پزشک بیرون دستگاه تناسلی را با دقت بررسی می کند و سپس دو انگشت یک دست را وارد واژن می کند و همزمان دست دیگر را روی شکم فشار می دهد تا رحم و تخمدان ها را احساس کند. وسیله ای به نام اسپکولوم را وارد واژن می کند. اسپکولوم واژن را باز می کند تا پزشک بتواند واژن و دهانه رحم را از نظر ناهنجاری بررسی کند.

  • استفاده از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از رحم

پزشک از سونوگرافی واژینال برای بررسی ضخامت و بافت آندومتر و کمک به رد سایر شرایط استفاده می کند. در این روش وسیله ای مانند گرز (مبدل) وارد واژن می شود. مبدل از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از رحم استفاده می کند. این آزمایش به پزشک کمک می کند تا ناهنجاری های پوشش داخلی رحم را بررسی کند.

  • استفاده از یک اسکوپ برای بررسی سرطان آندومتر

در طول هیستروسکوپی، پزشک یک لوله نازک، انعطاف پذیر و شفاف (هیستروسکوپ) را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند. عدسی روی هیستروسکوپ به پزشک اجازه می دهد تا داخل رحم و آندومتر را بررسی کند.

  • برداشتن نمونه‌ای از بافت برای آزمایش

برای گرفتن نمونه‌ای از سلول‌ها از داخل رحم، فرد بیوپسی آندومتر را انجام می‌دهد که شامل برداشتن بافت از پوشش رحم برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی است. بیوپسی آندومتر ممکن است در مطب پزشک انجام شود و معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد.

  • انجام عمل جراحی برای برداشتن بافت برای آزمایش

اگر بافت کافی در طول بیوپسی به دست نیامد یا نتایج بیوپسی ناشناخته باشد، احتمالاً فرد تحت عملی به نام اتساع و کورتاژ (D&C) قرار خواهد گرفت. در طول D&C، بافت پوشش داخلی رحم خراشیده می‌شود و زیر میکروسکوپ از نظر سلول‌های سرطانی بررسی می‌شود.

بیشتر بخوانید:  بیماری استئوپورز یا پوکی استخوان ، علائم و راه های درمان آن

درمان های سرطان آندومتر 

چندین گزینه درمانی برای سرطان آندومتر وجود دارد. برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک به نوع سرطان  ، مرحله سرطان و سلامت کلی بستگی دارد.

عمل جراحي برای درمان سرطان آندومتر 

سرطان آندومتر اغلب با نوعی جراحی که به عنوان هیسترکتومی شناخته می شود، شناسایی می شود. در طی جراحی رحم، جراح رحم را برمی دارد. تخمدان ها و لوله های فالوپ نیز ممکن است همراه با رحم خارج شوند. جراح همچنین غدد لنفاوی اطراف را برمی دارد تا بفهمد سرطان گسترش یافته است یا خیر. اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، جراح ممکن است جراحی بیشتری را توصیه کند.

پرتو درمانی

در پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. دو نوع پرتو درمانی برای درمان سرطان رحم استفاده می شود:

  • پرتودرمانی خارجی: یک دستگاه خارجی پرتوهای تابش را از خارج از بدن به سمت رحم هدایت می کند.
  • پرتودرمانی داخلی: مواد رادیواکتیو در داخل بدن، در واژن یا رحم قرار می گیرند. این روش به نام براکی تراپی نیز شناخته می شود.

پزشک ممکن است یک یا هر دو نوع پرتودرمانی را پس از جراحی توصیه کند. 

شیمی درمانی از روش های درمان سرطان آندومتر 

شیمی درمانی شامل تجویز داروهایی است که سلول های سرطانی را از بین می برند. برخی از انواع شیمی درمانی شامل یک دارو هستند، در حالی که برخی دیگر شامل ترکیبی از داروها هستند. بسته به نوع شیمی درمانی بیمار، داروها ممکن است به صورت قرص یا داخل وریدی (IV) داده شوند. 

بیشتر بخوانید:  بیماری پرولاکتینوما و علائم آن

هورمون درمانی

هورمون درمانی شامل استفاده از هورمون ها یا داروهای مسدود کننده هورمون برای تغییر سطح هورمون های بدن است که می تواند به کاهش رشد سلول های سرطانی آندومتر کمک کند. 

حمایت عاطفی در مبتلایان به سرطان آندومتر 

مردم اغلب در مدیریت اثرات عاطفی و ذهنی زندگی با سرطان مشکل دارند. پزشک ممکن است بیماران را به یک گروه پشتیبانی حضوری یا آنلاین برای افراد مبتلا به سرطان ارجاع دهد. ممکن است برای بیمار راحت تر باشد که با افرادی که تجربیات مشابهی دارند ارتباط برقرار کند. پزشک همچنین ممکن است بیمار را برای مشاوره به یک متخصص بهداشت روان ارجاع دهد. درمان فردی یا گروهی ممکن است به بیمار کمک کند تا اثرات روانی و اجتماعی زندگی با سرطان را مدیریت کند.

کلام پایانی 

سرطان آندومتر زمانی اتفاق می افتد که سلول های آن تغییر می کنند. اگر این تغییرات بدخیم باشد و قابل کنترل نباشد، رشد کرده و تکثیر می شود. در صورت رشد، سلول های سرطانی به تومورهای سرطانی و بدخیم تبدیل می شوند. سرطان رحم یکی از خطرناک ترین سرطان ها در زنان است.اگر علائمی دارید که می تواند نشانه سرطان آندومتر یا سایر بیماری های زنانه باشد، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان به بهبود زودهنگام بیماری  کمک می کند.

منابع مقاله 

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/endometrial-cancer/symptoms-causes/syc-20352461#:~:text=Endometrial%20cancer%20is%20a%20type,is%20sometimes%20called%20uterine%20cancer.

https://www.webmd.com/cancer/understanding-endometrial-cancer-basics

https://www.cancer.org/cancer/endometrial-cancer/about/what-is-endometrial-cancer.html

https://www.healthline.com/health/endometrial-cancer