مثانه بیش فعال :
مثانه بیش فعال نیاز مکرر و ناگهانی برای ادرار کردن است که کنترل آن دشوار است. در این حالت فرد در طول شبانه روز به دفعات نیاز به ادرار کردن دارد و همچنین ممکن است باعث از دست دادن ناخواسته ادرار شود.مثانه عضوی است که ادرار را از کلیه ها جمع آوری می کند و وقتی پر شد آن را دفع می کند. اگر مثانه بیش از حد فعال باشد، فرد نمی تواند زمان ادرار و تعداد دفعات ادرار را کنترل کند.علائم مثانه بیش فعال را می توان با استراتژی های رفتاری ساده، مانند تغییرات رژیم غذایی، ادرار به موقع و تکنیک های مهار مثانه با استفاده از عضلات کف لگن مدیریت کرد. اگر این تلاش های اولیه به اندازه کافی به علائم مثانه بیش فعال کمک نکرد، درمان های اضافی در دسترس هستند.
علائم
تجربه بی اختیاری گاه به گاه به این معنا نیست که فرد دارای مثانه بیش فعال است. نشت ادرار می تواند به دلایل دیگری مانند خندیدن بیش از حد نیز رخ دهد.علائم شامل :
- احساس میل ناگهانی برای ادرار کردن که کنترل آن آسان نیست
- از دست دادن ناخواسته ادرار بلافاصله پس از نیاز فوری به ادرار کردن
- تکرر ادرار، معمولاً هشت بار یا بیشتر در 24 ساعت
- بیدار شدن بیش از دو بار در شب برای ادرار کردن
علل ایجاد بیماری مثانه بیش فعال :
این بیماری می تواند به دلایل مختلف یا حتی ترکیبی از دلایل رخ دهد.
عضلات ضعیف لگن از علت های مثانه بیش فعال
بارداری و زایمان می تواند عضلات کف لگن و بافت هایی که از قسمت تحتانی شکم حمایت می کنند کشیده و ضعیف کند. این مسئله می تواند باعث شود مثانه از موقعیت طبیعی خود منحرف شود. همه این عوامل می توانند باعث نشتی شوند.
آسیب عصبی
گاهی اوقات سیگنال هایی به مغز و مثانه ارسال می شود تا در زمان نامناسبی تخلیه شوند. ضربه و بیماری می تواند باعث این اتفاق شود. مواردی شامل :
- جراحی لگن یا کمر
- فتق دیسک
- تابش – تشعشع
- بیماری پارکینسون
- اسکلروز چندگانه
- سکته
داروها، الکل و کافئین
داروها، الکل و کافئین می توانند برروی سیگنال مغز تأثیر بگذارند. این مسئله می تواند منجر به سرریز مثانه شود. دیورتیک ها و کافئین می توانند باعث پر شدن سریع مثانه و احتمالاً نشت آن شوند.
عفونت
عفونت‌هایی مانند عفونت‌های مجاری ادراری می‌توانند اعصاب مثانه را تحریک کرده و به مثانه فشار بیاورند.
اضافه وزن
اضافه وزن فشار بیشتری به مثانه وارد می کند که نتیجه آن می تواند بی اختیاری مثانه باشد.
کمبود استروژن بعد از یائسگی
تغییرات هورمونی می تواند به بی اختیاری ادرار کمک کند. در این موارد، استروژن درمانی می تواند کمک کننده باشد.
عوارض
هر گونه بی اختیاری می تواند بر کیفیت کلی زندگی تأثیر بگذارد. اگر علائم این بیماری در زندگی اختلال ایجاد کند، ممکن است عواقب دیگری نیز به همراه داشته باشد:
- ناراحتی عاطفی یا افسردگی
- اضطراب
- اختلالات خواب و وقفه در چرخه خواب
- مسائل مربوط به تمایلات جنسی
در برخی موارد، درمان این شرایط می تواند به کاهش این علائم کمک کند. زنانی که مثانه بیش فعال دارند ممکن است در صورت بروز بی اختیاری فوریتی و استرسی با هم دچار بی اختیاری مختلط شوند. بی اختیاری استرسی عبارت است از، از دست دادن غیر عمدی ادرار در اثر حرکات فیزیکی یا فعالیت هایی که به مثانه فشار می آورد، مانند سرفه، عطسه، خندیدن یا ورزش. درمان بی اختیاری استرسی بعید است به علائم مثانه بیش فعال کمک کند. به طور مشابه، درمان مثانه بیش فعال ممکن است علائم بی اختیاری استرسی را بهبود نبخشد.
تغییرات رفتاری برای کمک به مثانه بیش فعال
تکنیک ها و تغییرات زیادی در رفتارهای رایج وجود دارد که می توان برای کمک به درمان و پیشگیری این بیماری انجام داد.
تهیه گزارش
در طول یک روز معمولی، میزان مایعات مصرف شده، تعداد دفعات ادرار، تعداد نشت و زمان وقوع آنها را یادداشت کنید.
نظارت بر رژیم غذایی
غذاها یا نوشیدنی هایی را که ممکن است علائم مثانه را بدتر کنند حذف کنید. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- چای
- قهوه
- الکل
- غذاها و نوشیدنی های تند و اسیدی
- غذاها و نوشیدنی هایی که حاوی شیرین کننده مصنوعی هستند
- شکلات
- نوشابه های کافئین دار
- آب مرکبات و میوه ها
- گوجه فرنگی و محصولات مبتنی بر گوجه فرنگی
حفظ منظم بودن کارکرد روده
یبوست می تواند فشار بیشتری به مثانه وارد کند و بر عملکرد مثانه تأثیر منفی بگذارد. با رعایت عادات سالم می توان از یبوست پیشگیری کرد.
حفظ وزن ایده آل از موارد پیشگیری از مثانه بیش فعال
اضافه وزن می تواند به مثانه فشار وارد کند. افرادی که اضافه وزن دارند می توانند وزن خود را کاهش دهند تا علائم کاهش یابد.
سیگار نکشیدن
سیگار کشیدن ماهیچه مثانه را تحریک می کند. سرفه های مکرر ناشی از سیگار کشیدن می تواند باعث نشت ادرار شود.
مصرف مایعات غیر محرک
افرادی که تکرر ادرار دارند اغلب مایعات کمتری می نوشند، بنابراین نیازی به ادرار ندارند. نوشیدن مایعات کمتر، ادرار غلیظ تری تولید می کند. ادرار بسیار غلیظ مثانه را تحریک می کند و باعث تکرر ادرار می شود. به همین دلیل افرادی که مثانه غیر فعال دارند نباید آب کمتری بنوشند.
شروع بازآموزی مثانه
زمانی که فردی دارای مثانه بیش فعال است، عضلات مثانه به مرور زمان برای پاسخگویی به روش خاصی آماده می شوند. با تمرین مجدد این عضلات، می توان ادرار را بیشتر تحمل کرد. بازآموزی مثانه شامل:
- یاد گیری کنترل در برابر احساس فوریت ادرار کردن
- تاخیر در دفع ادرار
- ادرار کردن طبق جدول زمانی
- کنترل میل
کلید بازآموزی مثانه، توسعه توانایی کنترل میل به ادرار کردن است. چندین نکته و استراتژی وجود دارد که می توان آنها را دنبال کرد. یک برنامه بازآموزی کامل مثانه معمولاً شش تا هشت هفته طول می کشد تا به نتیجه برسد.
درمان
چندین روش درمانی برای کمک به مدیریت علائم مثانه بیش فعال وجود دارد.
فیزیوتراپی کف لگن مناسب برای درمان مثانه بیش فعال
فیزیوتراپیست ها می توانند از طریق ورزش و تقویت عضلات هدفمند، از جمله فوریت، عود و علائم شبانه، به مدیریت مشکلات مختلف ادراری کمک کنند.
دارو
داروهایی که این بیماری را درمان می کنند بر دو اثر تمرکز دارند، تسکین علائم و کاهش دوره های فوریت و بی اختیاری. این داروها ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی چشم، خشکی دهان و یبوست ایجاد کنند.
بوتاکس از راه های درمان مثانه بیش فعال
دوزهای کوچک بوتاکس می تواند به طور موقت ماهیچه های مثانه را فلج یا ضعیف کند. این امر از انقباض بیش از حد آنها جلوگیری می کند که می تواند علائم بیماری را کاهش دهد. اثرات تزریق معمولاً شش تا هشت ماه باقی می ماند، بنابراین ممکن است نیاز به درمان های مکرر باشد.
جراحی مثانه بیش فعال
زمانی که سایر گزینه های درمانی نتوانسته اند علائم را کاهش دهند، جراحی توصیه می شود.
کلام پایانی
مثانه بیش فعال یک نیاز ناگهانی و شدید برای تخلیه مثانه است که با بی اختیاری ادرار همراه است. تکرر ادرار و شب ادراری از دیگر علائم این بیماری است.
کنترل علائم ممکن است دشوار باشد زیرا این بیماری می تواند غیرقابل پیش بینی باشد. این مسئله می تواند باعث شود برخی از افراد مبتلا به این بیماری فعالیت های اجتماعی خود را محدود کنند و کیفیت زندگی آنها تحت تاثیر قرار گیرد. درمان های تجویز شده توسط پزشک و تغییر شیوه زندگی می تواند به بهبود علائم کمک کند.
منابع نوشته :
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/overactive-bladder/symptoms-causes/syc-20355715
https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/o/overactive-bladder-(oab)
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14248–overactive-bladder-
https://www.healthline.com/health/overactive-bladder
عاشق نوشتن درباره تغذیه