هر آنچه باید در مورد یائسگی بدانید!

یائسگی :

یائسگی بخشی از زندگی همه زنان است که علائم، مشکلات و عوارض خاص خود را دارد. این یک مرحله فیزیولوژیکی است که به طور طبیعی در زندگی همه زنان رخ می دهد. با بالا رفتن سن زنان، تخمدان های آن ها هورمون های کمتری (به ویژه استروژن) تولید و ترشح می کند، بنابراین قاعدگی آنها به تدریج نامنظم می شود و پس از مدتی به طور کامل متوقف می شود.

یائسگی معمولا چه زمانی اتفاق می افتد؟

اغلب زنان در سنین بین 45 تا 55 سالگی پریود نمی شوند. با این حال، سن دقیق یائسگی ارتباط تنگاتنگی با ژنتیک دارد و ممکن است تحت تأثیر عوامل دیگری مانند سبک زندگی، عدم بارداری و استعمال دخانیات باشد.

در دوران یائسگی چه اتفاقی می افتد؟

یائسگی سه مرحله دارد و به تدریج رخ می دهد. این مراحل عبارتند از:

• قبل از یائسگی: استروژن به تدریج کاهش می یابد و چرخه قاعدگی نامنظم می شود. قاعدگی ممکن است تا چند ماه رخ ندهد. این مرحله تا رسیدن آخرین قاعدگی ادامه می یابد و پس از آن دیگر قاعدگی رخ نمی دهد و فرد وارد مرحله یائسگی کامل می شود.
• یائسگی: از آخرین دوره قاعدگی، اگر تا یک سال قاعدگی دیگری اتفاق نیفتد، به این معنی است که فرد کامل وارد دوران یائسگی شده است.
• پس از یائسگی: سالهای بعد از یائسگی است. 

علائم یائسگی چیست؟

علائم قبل، حین و بعد از یائسگی به طور کلی یکسان است. شایع ترین علائم اولیه قبل از یائسگی عبارتند از:

• قاعدگی کمتر
• دوره های سنگین تر یا سبک تر
• گرگرفتگی
• عرق شبانه
• بیخوابی
• خشکی واژن
• افزایش وزن
• افزایش ادرار
• سینه های دردناک یا حساس
• سردرد
• مشکل در تمرکز
• افسردگی
• اضطراب

یائسگی زودرس چیست؟

متوسط ​​سن یائسگی سالم 51 سال است. گاهی اوقات به دلیل بیماری، عوامل ژنتیکی یا جراحی زودتر رخ می دهد. سن زنان از نظر زمان بندی طبیعی توقف قاعدگی متنوع است. 

علل

اگر یائسگی قبل از 40 سالگی رخ دهد، یائسگی زودرس محسوب می شود ، که علل مختلفی دارد. برخی از آنها عبارتند از:

• نارسایی زودرس تخمدان: در نارسایی زودرس تخمدان، عملکرد تخمدان به طور طبیعی قبل از 40 سالگی متوقف می شود. زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان، دوره های قاعدگی خواهند داشت اما معمولاً ناباروری را تجربه می کنند. نارسایی زودرس تخمدان معمولاً با نارسایی اولیه تخمدان همراه است و نارسایی زودرس تخمدان معمولاً با علائم اولیه یائسگی همراه است.
• فعالیت های درمانی: درمان سرطان یا سایر شرایطی که شامل شیمی درمانی یا پرتودرمانی لگنی است. این درمان ها می تواند به تخمدان ها آسیب برساند و منجر به نارسایی تخمدان شود.
• جراحی: جراحی برای برداشتن تخمدان ها . اگر هر دو تخمدان برداشته شوند، باعث نارسایی زودرس می شوند.

سایر عوامل نادری که ممکن است منجر به نارسایی زودرس شوند عبارتند از داروها، بیماری های مزمن، تومورهای هیپوفیز و هیپوتالاموس، اختلالات روانپزشکی و سایر شرایط نادر و ناشناخته. یائسگی زودرس می تواند با عوامل ژنتیکی (ارثی) مانند بیماری های خودایمنی، بیماری تیروئید، عفونت های ویروسی، اختلالات هورمونی و اختلالات خوردن مرتبط باشد.

درمان ها

درمان ها براساس علائم موجود متفاوت است. 

هورمون درمانی

 یکی از راه های درمان هورمون درمانی است. در این نوع درمان اشکال مختلفی از جمله اسپری ترانس درمال، ژل، کرم و قرص وجود دارد. هورمون درمانی موضعی برای استفاده داخل واژینال در دسترس است. هورمون درمانی موثرترین راه برای کنترل علائمی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن است. به دلیل خطرات موجود، متخصصان زنان توصیه می کنند از کمترین دوز موثر هورمون ها در کوتاه ترین زمان ممکن استفاده شود.

قرص های ضد بارداری خوراکی

 قرص های ضد بارداری یکی از داروهایی است که برای درمان یائسگی استفاده می شود و استفاده از این داروها نوعی هورمون درمانی است که به کاهش علائم کمک می کند.

داروهای ضد افسردگی

مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و داروهای مرتبط نشان داده شده است که در کنترل گرگرفتگی در 60 درصد زنان موثر هستند.

روش های تغذیه ای برای کاهش علائم یائسگی

با استفاده از روش های تغذیه ای می تواند به کاهش علائم یائسگی کمک کرد. 

کلسیم و ویتامین D

 تغییرات هورمونی باعث ضعیف شدن استخوان ها می شود. زمانی که استخوان‌های شما شروع به ضعیف شدن می‌کنند، ممکن است یکی از اولین نشانه‌های توقف قاعدگی باشد که خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. بنابراین دریافت کافی از این مواد مغذی در رژیم غذایی روزانه ضروری است. تقریباً تمام محصولات لبنی سرشار از کلسیم هستند. نور خورشید ارزان ترین و رایج ترین راه برای دریافت ویتامین D است.

مصرف سبزیجات 

 رژیم غذایی سرشار از سبزیجات به طور طبیعی می تواند ازبروز علائم  یائسگی جلوگیری کند. میوه ها و سبزیجات کالری کمی دارند و می توانند کمک کنند تا احساس سیری بیشتری ایجاد شود. علاوه بر این، مصرف سبزیجات می تواند از بروز بسیاری از بیماری ها پیشگیری کند.

مصرف آب کافی 

 در طول یا قبل از پایان دوره قاعدگی، زنان اغلب در نواحی مختلف بدن دچار خشکی می شوند که به احتمال زیاد به دلیل سطوح پایین استروژن است. با مصرف 8 تا 12 لیوان آب در روز می توان به طور طبیعی از یائسگی زودرس جلوگیری کرد. نوشیدن آب می تواند نفخ ناشی از تغییرات هورمونی را کاهش دهد. همچنین نوشیدن آب کافی می تواند به جلوگیری از افزایش وزن کمک کند.

حذف نکردن وعده های غذایی

داشتن یک رژیم غذایی سالم مهم است، اما مهمتر از آن، حذف نکردن وعده های غذایی می باشد.  بسیاری از زنان، زمانی که می خواهند وزن کم کنند، تمایل به حذف وعده های غذایی دارند و به طور کامل از خوردن اجتناب می کنند. حذف یک وعده غذایی می تواند باعث افزایش اشتها شود. پیروی از برنامه غذایی نامنظم می تواند  برخی از علائم یائسگی را بدتر کند.

مصرف غذاهایی با پروتئین بالا 

 با افزایش سن، ماهیچه ها به آرامی شروع به از بین رفتن می کنند. یکی از راه های جلوگیری از این امر، خوردن غذاهای پر پروتئین در دوران یائسگی است. غذاهای پر پروتئین می توانند از کاهش توده عضلانی جلوگیری کنند. علاوه بر کمک به جلوگیری  از دست دادن عضلات، غذاهای پر پروتئین می توانند به کاهش وزن نیز کمک کنند.

مصرف فیتواستروژن ها

فیتواستروژن ها ترکیبات گیاهی طبیعی هستند که می توانند اثرات استروژن را در بدن افزایش دهند. همه ما می دانیم که استروژن مسئول توسعه و تنظیم سیستم تولید مثل است. با کمک فیتواستروژن هایی که شبیه استروژن ها هستند، بدون شک می توان هورمون ها را متعادل کرد. غذاهای غنی از فیتواستروژن عبارتند از محصولات سویا، توفو، بذر کتان، دانه کنجد و لوبیا. با این حال، تعیین مقدار واقعی استروژن در این غذاها بسیار دشوار است زیرا ممکن است بسته به روش های فرآوری متفاوت باشد.

اجتناب از مصرف غذاهایی که آلرژی زا هستند

برخی غذاها ممکن است علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و تغییرات خلقی را تشدید کنند. برخی از این غذاها عبارتند از کافئین، الکل و غذاهای تند. با این حال، این مورد برای هر فردی متفاوت است.

کلام پایانی 

یائسگی که به طور طبیعی در زندگی تمامی زنان رخ می دهد، در برخی افراد می تواند بسیار آزاردهنده باشد. برخی علائم آن مثل احساس گرگرفتگی، خستگی، افسردگی، خشکی واژن می تواند تاثیر بسیار نامطلوبی بر روی کیفیت زندگی افراد ایجاد کند. در نتیجه شناخت دقیق و درمان صحیح عوارض آن، نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی ایجاد می کند. 

منابع نوشته : 

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/symptoms-causes/syc-20353397

https://www.webmd.com/menopause/guide/menopause-basics

https://www.healthline.com/health/menopause

https://www.medicalnewstoday.com/articles/155651

هومن دایت

عاشق نوشتن درباره تغذیه