مقایسه رژیم کتوژنیک با سایر رژیم های غذایی

مقایسه رژیم کتوژنیک با سایر رژیم­ های غذایی؛ کدام رژیم غذایی بهتر است؟

رژیم غذایی کتوژنیک، یک رژیم کم کربوهیدرات و پرچرب است که برای کاهش وزن و بهبود وضعیت سلامتی مورد استفاده قرار می­ گیرد. در این برنامه­ ی غذایی با کاهش میزان مصرف مواد قندی، بدن وادار به استفاده از چربی به جای گلوکز برای سوخت و ساز می­ شود که به آن ورود به مرحله کتوزیس می­ گویند. در این مطلب به مقایسه رژیم غذایی کتوژنیک با سایر رژیم ها پرداخته ایم.

توصیه­ های USDA

دستورالعمل 2025-2020 وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) بر الگوی غذایی سالم و مصرف انواع غذاها و نوشیدنی­ های سالم با رعات میزان کالری تاکید دارد. در برخی از موارد، رژیم غذایی کتو به دلیل محدودیت­ های موجود با دستورالعمل­ های USDA متفاوت است که در زیر به این موارد اشاره شده است:

نسبت درشت مغذی­ ها

منظور از درشت مغذی کربوهیدرات، چربی و پروتئین است. نسبت مصرف درشت مغذی­ ها در رژیم غذایی کتوژنیک با توصیه­ های USDA متفاوت است. در رژیم غذای کتوژنیک حداقل 75% کالری مورد نیاز از چربی به  ­دست می­ آید. اما براساس دستورالعمل USDA، سهم چربی (با تاکید بر چربی سالم)  از کالری روزانه یک فرد بالغ 25 تا 35% است. در برخی از انواع رژیم غذایی کتوژنیک بر استفاده از چربی­ های سالم مانند روغن ­های گیاهی، دانه­ ها و آجیل تاکید شده اما برخی دیگر از انواع رژیم غذایی کتو مصرف بالای چربی­ های اشباع شده از منابعی مانند برش­ های چرب گوشت گاو و لبنیات غنی از چربی را پیشنهاد می­ کنند. این در حالی است که در دستورالعمل USDA، میزان مصرف چربی اشباع شده کم­تر از 10 درصد کالری توصیه شده است.

در رابطه با سایر درشت مغذی ها، دستورالعمل USDA توصیه می­کند که 45 تا 65% از کالری مورد نیاز از کربوهیدرات به ­دست بیاید که این مقدار در رژیم غذایی کتوژنیک 5% است. در مورد مصرف پروتئین، در بسیاری از انواع رژیم غذایی کتو، 20% کالری مورد نیاز از پروتئین به­ دست می­ آید و طبق دستورالعمل USDA این میزان 10 تا 35% است. علاوه بر این، USDA بر مصرف خوراکی­ های حاوی فیبر تاکید دارد (22 تا 44 گرم در روز)؛ که دست یابی به این میزان در رژیم غذایی کتو کار سختی است؛ چرا که فیبر نوعی کربوهیدرات است و همان­طور که اشاره شد کربوهیدرات در رژیم غذایی کتوژنیک بسیار محدود می­ باشد.

گروه­ های غذایی

دستورالعمل USDA بر مصرف میوه، سبزیجات، لبنیات، غلات و پروتئین تاکید دارد که اکثر این موارد غذایی در رژیم کتو محدود و یا حذف شده ­اند. در رژیم کتو مصرف میوه­ ها و غلات و اکثر سبزبجات به دلیل قرارگیری در گروه کربوهیدرات ­ها، کاهش پیدا می­ کند.

کالری

محاسبه مقدار کالری روزانه در رژیم غذایی کتو مورد نیاز نیست و در انواع مختلف این برنامه غذایی، مقدار کالری هدف وجود ندارد. با این حال، از آن­جایی که این رژیم غذایی غنی از چربی است و میزان کالری چربی دو برابر کربوهیدرات است، مقدار بیش­تری از کالری را دریافت خواهید کرد. اما  طرفداران کتو معتقدند که چون چربی بیش­تر از کربوهیدرات حس سیری ایجاد می­کند، در رژیم کتو مقدار کمتری غذا مصرف می ­شود.

با این حال، اگر هدف شما رسیدن به وزن مطلوب است، در صورت رعایت هرگونه رژیم غذایی باید مقدار دقیق کالری روزانه را محاسبه کنید.

مقایسه رژیم کتوژنیک با سایر رژیم ­های غذایی مشابه

اگر رژیم غذایی کتو را انتخاب کردید، بهتر است که آن را با سایر برنامه­ های غذایی مقایسه کنید.

رژیم کتو

• رژیم کتوژنیک برنامه ­ی خاصی برای مصرف کربوهیدرات، چربی و پروتئین دارد. براساس نوع رژیم کتو بیش­تر کالری مورد نیاز از چربی (حداقل 75%)، مقدار کمی از پروتئین (5 تا 20%) و بقیه از کربوهیدرات (تقریبا 5%) به­ دست می ­آید. در این رژیم غذایی به دلیل محدودیت محصرف میوه و سبزی مقدار کافی فیبر، ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز جذب نمی ­شود.
• در حالی­که برخی از مطالعات کاهش شدید وزن را در رابطه با رژیم غذایی کتوژنیک نشان می ­دهد اما در برخی دیگر از مطالعات نشان داده شده که رعایت این رژیم غذایی در درازمدت بهتر از رژیم کم چرب یا دیگر رژیم­ های لوکرب (کم کربوهیدرات) نیست. علاوه بر این، هیچ کالری هدفی برای رژیم کتو در نظر گرفته نمی­ شوند و ممکن است میزان کالری دریافتی بیش­تر بوده و بنابراین وزن افزایش یابد.
•  به­ دلیل این­که برنامه غذایی کتوژنیک با رژیم عادی مردم بسیار متفاوت است، رعایت آن در مدت طولانی کار دشواری است.

مقایسه رژیم غذایی کتوژنیک با اتکینز

از سال 1960 تا به امروز، رژیم غذایی اتکینز دچار تغییراتی شده است. نسخه جدید این رژیم غذایی به عنوان رژیم کتو- دوست معرفی می­ شود.

• در رژیم اتکینز محدودیت کمتری برای استفاده از مواد غذایی مختلف دیده می ­شود. براساس این برنامه غذایی، 55 تا 70% کالری روزانه از چربی، 20 تا 30% از پروتئین، و بقیه (5 تا 15%) از کربوهیدرات به­ دست می­ آید. تعادل نسبت درشت­ مغذی ­ها در این رژیم غذایی نسبت به رژیم کتو بیش­تر است و به دلیل وجود میوه و سبزیجات در برنامه غذایی، مقدار مناسبی ویتامین، مواد معدنی و فیبر دریافت می ­شود.
• برنامه غذایی اتکینز از جنبه­ های مختلف برای کاهش وزن مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می­ رسد که این برنامه در طولانی مدت سبب کاهش وزن شده و یک رژیم مناسب برای سوزاندن کالری و بهبود سلامتی است.
• از آن­جایی که تعادل مناسبی در نسبت مصرف مواد مغذی مختلف وجود دارد، رعایت طولانی مدت این رژیم غذایی برای بیش­تر مردم راحت است.

سایر رژیم ­های غذایی لوکرب (Low-crab)

• رژیم­ های غذایی بسیاری در گروه رژیم­ های لوکرب (کم کربوهیدرات) قرار می ­گیرند. برخی از افراد برای کاهش وزن و برخی دیگر برای بهبود سلامتی خود، میزان کربوهیدرات مصرفی خود را کاهش می­ دهند. رژیم غذایی کتو هم نوعی رژیم لوکرب است، اما تاکید آن بر افزایش سطح کتون می­ باشد. در حالی که تاکید اکثر رژیم ­های لوکرب بر کاهش مصرف کربوهیدرات است.
• هیچ دستورالعمل خاصی برای میزان مصرف چربی و پروتئین در رژیم غذایی لوکرب وجود ندارد؛ در این رژیم غذایی تنها بر کاهش مصرف کربوهیدرات تمرکز می­ کنید و میزان مصرف پروتئین و چربی به خودتان بستگی دارد.­ البته این موضوع نمی­ تواند استراتژی خوبی به خصوص برای کاهش وزن باشد. در رژیم لوکرب باید حداکثر 30 درصد از کالری مورد نیاز به مصرف غذاهای کم کربوهیدرات اختصاص داده شود که این میزان بیش­تر از رژیم کتو خواهد بود.
• در برنامه غذایی لوکرب بر کیفیت کربوهیدرات مصرفی تاکید می ­شود. به همین دلیل مصرف غلات کامل، میوه، و سبزی به غذاهای فراوری شده که قند بالایی دارند، ترجیح داده می ­شود. در نتیجه، در رژیم غذایی لوکرب بهتر و بیش­تر از رژیم غذایی کتو مواد مغذی دریافت می­ شود.
• براساس نتایج مطالعات، رژیم غذایی لوکرب سبب کاهش وزن خواهد شد.
• رژیم غذایی لوکرب نسبت به رژیم ­های غذایی که میزان کربوهیدرات بسیار کم است (مانند کتو) قابل تحمل­تر بوده و چون از مواد غذایی مختلفی استفاده می­ شود، می ­توان مدت زمان طولانی­ تری از آن پیروی کرد.

رژیم دوکان

رژیم دوکان کم کربوهیدرات و پر پروتئین است که مانند رژیم غذایی اتکینز و کتوژنیک، در پزشکی و درمان کاربرد دارد. این برنامه غذایی در سال 1970 توسط پزشکان طراحی شد.

• این رژیم دارای 4 فاز حمله، کروز، تثبیت و تثبیت دائمی است. دو فاز اول سبب کاهش وزن و دو فاز دوم منجر به ثبات وزن می­ شود. هرفاز این برنامه دارای الگوی غذایی خاصب است. در برخی از فازهای رژیم غذایی دوکان 79 تا 90% کالری از پروتئین به دست می ­آید. در این رژیم غذایی میزان مصرف چربی رژیم غذایی بسیار پایین بوده و اجازه مصرف کم تا متوسط کربوهیدرات را می­ د­هد. برخی از منابع فیبر مانند اووکادو و مغزها به دلیل پرچرب بودن در این برنامه غذایی وجود ندارند.
• رژیم غذایی دوکان می­ تواند برای کاهش وزن موثر باشد و در مدت زمان کوتاه مصرف غذاهای کم کالری می­ تواند به کاهش وزن کمک کند. با این حال پژوهش ­های بسیاری برای این رژیم غذایی انجام نشده و انجام آزمایش ­های بالینی برای بررسی تاثیرات و کالری پایین این رژیم غذایی مورد نیاز است. علاوه بر این، ممکن است رعایت رژیم دوکان باعث کاهش کارآیی در بلند مدت برای کاهش وزن شود.

با وجود همه ­ی نکات مرتبط با رژیم غذایی، هرفردی باید قبل از انتخاب رژیم غذایی با هدف خاص، با متخصص تغذیه در رابطه با تغیر عادات غذایی خود مشورت کند.

منابع

https://extension.psu.edu/the-ketogenic-diet-is-it-for-you

https://www.verywellfit.com/how-does-the-ketogenic-diet-compare-to-other-diets-4687538

هومن دایت

عاشق نوشتن درباره تغذیه