تهوع صبحگاهی در دوران بارداری

برای برخی از زنان باردار در طول بارداری حالت تهوع و استفراغ ایجاد می شود. این علائم معمولا در صبح بدتر می شود و در طول روز بهتر می شود، اما می تواند در هر زمان دیگری شروع شود و در طول روز ادامه یابد. در ادامه به بررسی علل و درمان تهوع صبحگاهی در دوران بارداری می پردازیم. 

تهوع و استفراغ بارداری

شدت این علائم در زنان متفاوت است. این وضعیت بسیاری از زنان باردار را در سه ماهه اول تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از زنان فقط حالت تهوع دارند، اما برخی از آنها حالت تهوع و استفراغ را با هم تجربه می کنند. این مشکل معمولا از هفته ششم بارداری شروع می شود، اما برخی از خانم ها ممکن است از هفته چهارم دچار این مشکل شوند و در ماه های بعد علائم آن ها شدیدتر خواهد شد.

تهوع صبحگاهی در دوران بارداری
تهوع صبحگاهی در دوران بارداری

برخی از زنان ممکن است تا هفته دهم کمی بهتر شوند، اما برخی ممکن است تا پایان هفته 15 این علائم را داشته باشند. حالت تهوع ممکن است در دوران بارداری متوقف شود و سپس دوباره ادامه یابد. درصد کمی از زنان نیز در زمان زایمان این علائم را دارند. تهوع صبحگاهی اگرچه شایع است و معمولاً بیش از چند ماه طول نمی‌کشد اما می تواند اذیت کننده باشد. 

علل تهوع و استفراغ بارداری

علت تهوع صبحگاهی در دوران بارداری کاملاً مشخص نیست، اما برخی تغییرات فیزیکی و شیمیایی در بدن ممکن است علت آن باشد. برخی از علل احتمالی تهوع صبحگاهی عبارتند از:

  • گنادوتروپین جفت انسان یا hCG: این هورمون در اوایل بارداری خیلی سریع افزایش می یابد. حالت تهوع با افزایش هورمون hCG افزایش می یابد، افزایش سطح این هورمون را می توان یکی از دلایل تهوع دانست. زنانی که سطح hCG بالاتری دارند، مثلاً زمانی که چندقلو باردار هستند، میزان تهوع و استفراغ بیشتری نیز خواهند داشت.
  • استروژن: افزایش سطح استروژن در اوایل بارداری می تواند باعث تهوع شود.
  • افزایش حس بویایی: در دوران بارداری، حس بویایی افزایش یافته و این مسئله می تواند حالت تهوع را افزایش دهد.
  • معده حساس: برخی از زنان که دستگاه گوارش آنها به شدت تحریک شده است ممکن است در اوایل بارداری علائم شدیدتری نسبت به حالت تهوع داشته باشند.
  • استرس: حالت تهوع در برخی از زنان باردار ممکن است پاسخی غیر طبیعی به استرس آنها باشد.
بیشتر بخوانید:  درمان میگرن با رژیم غذایی

عوامل خطر

تهوع صبحگاهی با افزایش سطح هورمون برای بسیاری از مادران در دوران بارداری رخ می دهد، اما عوامل دیگری احتمال بروز آن را افزایش می دهند، از جمله:

  • سابقه خانوادگی استفراغ در دوران بارداری 
  • بارداری چند قلو 
  • تهوع یا استفراغ ناشی از حرکت، بوها یا مزه های خاص و وجود میگرن قبل از بارداری

راه های درمان تهوع صبحگاهی در دوران بارداری 

راهکارهای طبیعی وجود دارد که می توان برای کاهش حالت تهوع صبحگاهی از آنها استفاده کرد. 

زنجبیل

زنجبیل یک درمان طبیعی محبوبی است که معمولا برای درمان حالت تهوع استفاده می شود. کارشناسان معتقدند که ترکیبات موجود در زنجبیل ممکن است به روشی مشابه داروهای ضد تهوع عمل کنند. یک تکه سه سانتی‌متری زنجبیل را خرد کرده و در آب جوش یا چای حل کنید. 

سایر نوشیدنی های ساخته شده با زنجبیل ممکن است کمک کننده باشند اما نباید از زنجبیل گازدار استفاده شود. می توان از آب نبات زنجبیلی استفاده کرد ، اما  میزان قند آن را نیز باید در نظر گرفت. اگر زنجبیل تازه ندارید، از چای کیسه ای زنجبیل استفاده کنید.

رایحه درمانی با نعناع 

رایحه درمانی با نعناع می تواند حالت تهوع را کاهش دهد.. نوشیدن یک فنجان چای نعناع می تواند  اثرات ضد تهوع داشته باشد.

مصرف لیمو از راه های درمان تهوع صبحگاهی در دوران بارداری 

بوی مرکبات، مانند بوی لیموی تازه خرد شده، ممکن است حالت تهوع را در زنان باردار کاهش دهد. له کردن لیمو یا پوست کندن آن ممکن است به همین ترتیب عمل کند زیرا به آزاد شدن روغن های ضروری در هوا کمک می کند.

کنترل تنفس

تنفس آهسته و عمیق می تواند به کاهش حالت تهوع کمک کند. رایحه درمانی و کنترل تنفس هر دو به طور مستقل حالت تهوع را تسکین می دهند.

وعده های غذایی کوچک و مکرر

حذف وعده های غذایی و نخوردن می تواند حالت تهوع را بدتر کند. به جای سه وعده غذایی با حجم زیاد، وعده های غذایی بیشتر اما کوچکتر بخورید. برای کاهش حالت تهوع در صبح، سعی کنید کراکر ساده، نان خشک یا غلات را در کنار تخت خود قرار دهید تا بتوانید به محض بیدار شدن مقدار کمی از آن را بخورید.

بیشتر بخوانید:  مدیریت اضطراب غذایی

حذف بعضی مواد غذایی 

ازمصرف غذاهای پرچرب، غذاهای بسیار شیرین، غذاهای تند، و غذاهای گازدار پرهیز کنید. اما غذاهای پر پروتئین، پر کربوهیدرات، کم نمک و کم چرب می تواند حالت تهوع را کاهش دهد. 

زمان مناسب مصرف ویتامین های دوران بارداری 

آهن موجود در بسیاری از ویتامین ها در دوران بارداری می تواند حالت تهوع را تشدید کند. به جای مصرف آهن در صبح با معده خالی، سعی کنید ویتامین های بارداری خود را قبل از خواب مصرف کنید.

داشتن فعالیت بدنی از درمان های تهوع صبحگاهی در دوران بارداری

ورزش می تواند به کاهش علائم تهوع صبحگاهی کمک کند. پیاده روی، شنا یا شرکت در کلاس یوگا می تواند کمک کننده باشد. توجه به این نکته ضرورری است که در مورد نوع و میزان ورزش با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.

مکمل ویتامین B6 

ویتامین B6 یک روش جایگزین برای زنان باردار است که ترجیح می دهند از داروهای ضد تهوع استفاده نکنند. مکمل های ویتامین B6 که به نام پیریدوکسین نیز شناخته می شود، حالت تهوع در دوران بارداری را کاهش می دهد. مصرف ویتامین B6 تا 200 میلی گرم در روز به طور کلی در دوران بارداری بی خطر تلقی می شود و تقریباً هیچ عارضه جانبی ایجاد نمی کند.

سرکه سیب خام

یک  قاشق چایخوری سرکه را با حدود 8 اونس آب مخلوط کنید. در طول روز و یک ساعت قبل از غذا یک جرعه میل کنید. کمبود اسید معده باعث سوزش سر دل می شود. نوشیدن این محلول اسید معده را افزایش می دهد و در نتیجه حالت تهوع را برطرف می کند. 

مصرف آب کافی از راه های درمان تهوع صبحگاهی در دوران بارداری 

اگر استفراغ می کنید، مطمئن شوید که مایعات کافی برای جبران  از دست دادن مایعات می نوشید. همچنین به دنبال علائم کم آبی بدن مانند خشکی دهان و پوست، سبکی سر و گرفتگی عضلات باشید. کمبود آب می تواند حالت تهوع را افزایش دهد.

فواید نوشیدن آب برای بدن
فواید نوشیدن آب برای بدن

قند خون متعادل 

نوسانات شدید قند خون یکی دیگر از محرک های تهوع است. هنگامی که می توانید مقدار کمی کربوهیدرات را تحمل کنید، سعی کنید آن را با بخش کوچکی از پروتئین یا غذاهای پرچرب دنبال کنید تا قند خون خود را تثبیت کنید. پروتئین موجود در صبحانه به ویژه برای حفظ تعادل قند خون در طول روز مفید است که می تواند حالت تهوع را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید:  مواد غذایی تشدید کننده میگرن

خواب کافی از روش های درمان تهوع صبحگاهی در دوران بارداری 

به عنوان یک قاعده کلی، حالت تهوع با خستگی و استرس افزایش می یابد، زیرا بدن از ذخایر انرژی خود برای فعال ماندن و استراحت استفاده می کند. بنابراین برای مقابله با حالت تهوع و خستگی زیاد به میزان کافی بخوابید. 

آیا تهوع صبحگاهی در دوران بارداری خطرناک است؟

حالت تهوع صبحگاهی اگرچه ممکن است بسیار ناراحت کننده و مخل زندگی روزمره باشد، اما  به ندرت برای مادر یا کودک مضر است. جالب است بدانید زنانی که حالت تهوع صبحگاهی را تجربه می کنند، کمتر دچار سقط جنین می شوند. تهوع صبحگاهی نشان دهنده تولید ناکافی هورمون های بارداری است.

درصد بسیار کمی از زنان به حالت تهوع شدید صبحگاهی مبتلا هستند که استفراغ شدید بارداری نامیده می شود. این وضعیت می تواند باعث تهوع و استفراغ شدید و غیرقابل کنترل شود که منجر به کاهش وزن سریع ، عدم تعادل الکترولیت ها، سوء تغذیه و کم آبی بدن می شود که در صورت عدم درمان می تواند برای مادر و نوزاد مضر باشد.

کلام پایانی 

تهوع صبحگاهی نام رایجی برای تهوع و استفراغ در دوران بارداری است. با این حال، می تواند در هر زمانی از روز ایجاد شود.تا 80 درصد از افراد باردار درجاتی از حالت تهوع و استفراغ را تجربه می کنند و این مسئله در سه ماهه اول بارداری شایع تر است. علت اصلی آن  هنوز مشخص نیست، اگرچه تغییر سطح هورمون ممکن است نقش داشته باشد.تهوع صبحگاهی می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد ، اما  معمولاً هیچ خطری برای جنین در حال رشد ندارد.راهبردهای مختلف مراقبت در منزل می تواند کمک کننده باشد.

منابع نوشته :

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/morning-sickness/diagnosis-treatment/drc-20375260

https://www.webmd.com/baby/guide/morning-sickness-pregnant

https://www.whattoexpect.com/pregnancy/morning-sickness/

https://www.medicalnewstoday.com/articles/179633#summary

https://www.healthline.com/health/morning-sickness